Plenaire opening Arend van Beek

Irma Woestenberg – gemeentesecretaris ’s-Hertogenbosch, voorzitter Taskforce Samen Organiseren

Irma Woestenberg houdt zich al lange tijd bezig met standaardisering van dienstverlening en heeft al diverse digitaliseringsprojecten in Den Bosch achter de rug. Ze is een fervent voorstander van het samen organiseren en van elkaar leren door het samen te doen.

Deelsessieronde 1 (3 sessies)

1. GV Centric Algemene Ledenvergadering

2. Rural datacenter de Kempen Centraal Bureau voor de Statistiek samenwerking Eindhoven

  Jeroen Weekers, Projectleider (Gemeente Eersel) en Coördinator Rural Data Center de Kempen

De vijf Brabantse Kempengemeenten Bergeijk, Bladel, Eersel, Oirschot en Reusel-De Mierden hebben de primeur: zij gaan met het Centraal Bureau voor de Statistiek intensief samenwerken in het eerste Rural Data Center van Nederland, gevestigd in het gemeentehuis van Reusel-De Mierden. Het RDC werd op 12 december 2017 gelanceerd. Doel is om tot meer datagedreven beleid te komen. Dat betekent voor de inwoners van de Kempengemeenten meer beleid op maat en nóg betere dienstverlening. 

3.   De ambtenaar 3.0

  Tom van Sante

De ambtenaar 3.0 ondersteunt op steeds meer plekken de samenleving bij het vormgeven van haar toekomst. Waar we de afgelopen jaren de digitalisering van bestaande werkprocessen hebben zien ontwikkelen staan we nu aan de vooravond van een nieuwe revolutie: die van de data gedreven samenleving. Wat betekent dat voor de werkomgeving van die ambtenaar?

Met videocamera’s nummerborden scannen en volledig geautomatiseerd parkeerboetes uitdelen. Hoewel dit een voorbeeld is waar niet elke burger blij mee zal zijn, laat het wel zien hoe ver sommige gemeentes al zijn met het digitaliseren van processen.

Maar als het gaat om het aanbieden van digitale werkplekken, lijkt de lokale overheid wat minder voortvarend te zijn. Aan de ambities van gemeentes ligt dat niet. Ze willen graag dat hun medewerkers locatieonafhankelijk kunnen werken, ook via een mobiel device. Maar hoe zorg je ervoor dat ze dat op een veilige en betrouwbare manier kunnen doen? En hoe zorg je voor een goed applicatiebeheer, met de nodige aandacht voor gebruikersgemak? Het is best complexe materie en gemeentes willen daarbij niet over één nacht ijs gaan.

Tom van Sante, Strateeg/Industry Developer Government bij KPN helpt u graag verder met uw digitalisering vraagstukken tijdens het VIAG Jaarcongres. Kom bij ons sessie op 5 november van 14.20 – 15.00 uur

Deelsessieronde 2  (3 sessies)

  1. “Security transformatie in de Nederlandse gemeenten”

 Jasper de Jong        Ton Sips

In een tijdsspanne van een aantal jaar hebben lokale overheden steeds meer diensten gedigitaliseerd, met als bijeffect dat hun IT-omgevingen complexer zijn geworden. Was het IT-landschap voorheen duidelijk afgebakend, tegenwoordig is het lastiger vast te stellen waar het begint en eindigt. De opkomst van cloud-oplossingen, Bring Your Own Device en Internet of Things (een aantal gemeenten experimenteert bijvoorbeeld met Smart City oplossingen) draagt bij aan de complexiteit.

De risico’s zijn in gelijke tred, zo niet harder, meegegroeid. 

Gemeenten zijn continu aan het koorddansen om tegemoet te komen aan de digitaliseringsvraag van mondige burgers en de eisen van hedendaagse cybersecurity. Bij veel organisaties – zowel privaat als publiek – groeit de dreiging van cybersecurity sneller dan hun weerbaarheid. Maar de risico’s bij gemeenten, die natuurlijk ontzettend veel privacygevoelige informatie beheren, zijn minstens net zo groot als bij bedrijven. 

In het rapport Dreigingsbeeld Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten 2018* van de IBD (Informatiebeveiligingsdienst) worden de grootste security-uitdagingen genoemd waar Nederlandse gemeenten mee te maken hebben.

Fortinet zal aan de hand van praktijkvoorbeelden en klantcases een presentatie geven hoe wij gemeenten hebben geholpen om security inzichtelijk te maken.

Met de Security Fabric van Fortinet zijn gemeenten in staat om op een eenvoudige wijze end-to-end security te bereiken.  Dit met security oplossingen, zowel van Fortinet als van derden, die onderling intelligentie delen en samenwerken. De Security Fabric van Fortinet wordt door het onafhankelijke testbureau NSS labs aanbevolen en rekent af met clichés die zeggen dat security ten koste gaat van de performance en leidt tot een verhoogde complexiteit van de beheersbaarheid. 

2. Resultaat Fieldlab dienstverlening Common Ground sept 2018 en Service Gateway
   

        Samen werken aan één overheid tijdens fieldlab dienstverlening

Samen werken aan één overheid: onder die noemer vond van 24 tot en met 28 september het fieldlab Dienstverlening plaats in Zwolle.

De maatschappij staat midden in een digitale transformatie. Het is een onomkeerbare beweging en het tempo van verandering wordt niet meer langzamer. Lokale en nationale overheden zijn door digitalisering en technologisering genoodzaakt hun rol en positie met betrekking tot dienstverlening opnieuw te definiëren: waar gaat het om bij de digitalisering van gemeenten en haar burgers? Niet alleen onze bestaande wetten en systeemprikkels moeten worden heroverwogen, maar ook de eigen dienstverlening en rol in de maatschappij. De datatransformatie biedt mogelijkheden om tot nieuwe bedrijfsmodellen te komen waar burgers profiteren van de volledige waarde van hun gegevens. Maar waar te beginnen?

Krachten bundelen

Tijdens de Fieldlab dienstverlening werken zo’n honderd medewerkers van gemeenten samen met marktpartijen, uitvoeringsinstellingen, software developers, designers en bestuurders een week lang aan innovatieve concepten voor gemeentelijke dienstverlening. Het doel is tweeledig: vernieuwing in de gemeentelijke digitale dienstverlening te versnellen maar ook een andere manier van werken beproeven, waarbij vernieuwende concepten 1 x worden ontwikkeld om het uiteindelijk 380 x te kunnen toepassen.

Plus-1-gemeente

Het ‘wenkend perspectief’ voor de ontwikkeling van de gemeentelijke dienstverlening is de ‘Plus-1-gemeente’. Deze heeft als uitgangspunt: ‘Wat als we een nieuwe gemeente vanaf de grond zouden kunnen opbouwen?’ Daarbij is de maatschappelijke opgave van gemeenten leidend, en worden de mogelijkheden van informatie en nieuwe technologie maximaal benut.

Common Ground

Tijdens het fieldlab Dienstverlening bouwen deelnemers verder op de basis die begin dit jaar tijdens het fieldlab Common Ground werd gelegd. Common Ground gaat over de bouw van een nieuwe, moderne ict-architectuur voor de uitwisseling van gegevens binnen en tussen gemeenten. Bij het komende fieldlab draait het echter niet alleen om nieuwe technologie en systemen. Het gaat ook om een andere manier van denken en organiseren. ‘Samen organiseren’ is daarbij het devies.

Het resultaat van de Fieldlab wordt gepresenteerd door Raymond Alexander, voorzitter van de kerngroep Common Ground en voorzitter van de IMG 100.000+. Daarnaast zal Bart Jeukendrup (een van de ontwikkelaars van de NLX)  wat meer op de techniek van de service gateway ingaan.

3. Vakgroep informatieveiligheid en gegevensbescherming VIAG - IMG en GGU
   

Frank Kerkhoven, FG in de gemeente Zaanstad zal het ontstaan, de activiteiten en de resultaten van de Vakgroep IV en GB aan u presenteren.

Frank begint met een stuk inleiding over het ontstaan van de vakgroep, de organisatie, de relatie VIAG - IMG - VNG - IBD etc. Vervolgens komen de producten en onderwerpen die behandeld zijn aan de orde. 

Dit is een vakgroep die voortkomt uit het idee van "Samen Organiseren" en dus is er een grote relatie met Gezamenlijke Gemeentelijke Uitvoering (GGU). Cees van Weststrenen (VNG realisatie) zal een stukje GGU presenteren dat hij ook in de laatste vakgroep heeft laten zien.

Deelsessieronde 3 (3 sessies)

1. 1. Blockchain technologie de volgende stap in compliance dienstverlening?

                                 

             Ruud Storcken                  Kees Groeneveld

    

   Dienstverlening aan burgers is sterk in ontwikkeling. De toenemende vraag van burgers om op een zo eenvoudig mogelijke manier met de overheid te kunnen communiceren waarbij het ongemak voor de burger beperkt blijft is het uitgangspunt: Vaak moet een burger gebruik maken van overheidsdiensten en heeft hij geen keuze. Maar de wijze waarop de dienstverlening wordt vormgegeven, daar kan de overheid wel sterk in sturen.

   Een van de ontwikkelingen daarbij is het toepassen van blockchain-technologie. De voordelen van de mogelijke inzet van blockchaintechnologie zijn o.a.:

   1. een gedeelde, real-time informatiepositie realiseren met hun netwerkpartners, zorgaanbieders en leveranciers.
   2. dienstverlening verbeteren door ketenprocessen efficiënter, sneller, transparanter en veiliger in te richten. Kwantitatieve controles en voorwaarden voor het verkrijgen van subsidies, vergunningen en financiële ondersteuning van repetitieve processen kunnen gedigitaliseerd worden met behulp van Smart Contracts (voorgeprogrammeerde “if then else” algoritmes) op de blockchain. Hiermee verkort je doorlooptijden en wachttijden. Ook worden de controletaken overbodig en waar nodig vervangen door algoritmes.
   3. datamanagement verbeteren. Stoppen met het kopiëren van databases met de daaruit voortvloeiende verschillen tussen databases, stoppen met corrigeren van fouten in gegevens en stoppen met het achterhalen van informatie bij netwerkpartners om de informatiepositie gelijk te maken.
   4. pro-actief dienstverlenen. Aanvragen voor een subsidie, vergunning of hulpverlening door burgers en ondernemers overbodig maken: als burgers en ondernemers toestemming hebben gegeven aan gemeenten om bepaalde gegevens in te zien dan hoeven ze alleen maar in hun eigen digitale omgeving een box aan te vinken dat ze gebruik willen maken van een regeling. Het controleren of ze voldoen aan de voorwaarden is door het delen van de gegevens van tevoren al gebeurd.

   In deze sessie willen wij vanuit BCT (Ruud Storcken) en eSpecialisten (Kees Groeneveld) door middel van verschillende voorbeelden aantonen wanneer de inzet van blockchain technologie zinvol is en wanneer niet. Wat houdt u nog tegen om deze stap te zetten? Deze sessie wordt nog ingevuld

    

     2. Verandering in de ICT Enterprise Architectuur naar aanleiding van Common Ground

Met de opdracht Samen Organiseren hebben gemeenten aan de VNG gevraagd om te komen met een gezamenlijke aanpak om daarmee sneller     gemeentelijke doelen te bereiken. Eén keer bedenken en vervolgens 380 keer toepassen. Vanuit die gedachte is het dus niet meer voldoende om een referentiearchitectuur (GEMMA) en uitwisselingsstandaarden (StUF) te ontwerpen.  De vraag moet nu worden uitgelegd als een opdracht waarin we gezamenlijk een informatie infrastructuur ontwikkelen die gemeenten helpt sneller en efficiënter maatschappelijke vraagstukken op te pakken. De Common Ground is de visie op die radicaal andere inrichting van de informatievoorziening en daarmee een basis voor een andere architectuur. De eerste resultaten zijn nu zichtbaar en dat smaakt naar meer.

In deze sessie wordt u bijgepraat door Theo Peters, unitmanager Architectuur en Standaarden

3. Datagestuurd werken: van abstractie naar concrete resultaten

        door Tom Pots, Senior informatiemanager bij Gemeente Zaanstad

Datagestuurd werken: van abstractie tot concrete resultaten

Bij veel publieke organisaties bestaat het geloof dat slim omgaan met data leidt tot betere resultaten voor burgers, zoals schonere straten, veiliger buurten, betere voorzieningen, etc. Maar hoe kom je van dit geloof tot daadwerkelijk betere resultaten op basis van data? Dit vraagt meer dan een data-analist aannemen en die een paar opdrachten laten uitvoeren. Waar begin je? Wat zijn essentiële onderdelen van je aanpak? Hoe begeleid je deze verandering? Wat moet je organiseren? Wat zijn belangrijke valkuilen en succesfactoren? In deze sessie neemt Tom Pots (trekker datagestuurd werken in Zaanstad) je mee in wat datagestuurd werken vraagt van jou en jouw organisatie én hoe je de eerste stap kunt zetten om op basis van data maatschappelijke vraagstukken aan te pakken.

Arend van Beek, de voorzitter van VIAG

Bert Mulder, ex Lector Haagse Hoge School Informatie, Technologie en Samenleving

“De ontwikkeling van de informatiesamenleving gaat een nieuwe fase in,” vertelt Bert. “Ict wordt breder en groter dan ooit tevoren. Dat betekent ten eerste dat we meer aandacht moeten hebben voor de mensen die met ict werken. Ten tweede worden de systemen steeds groter en gaan ze steeds meer samenhangen, de effecten daarvan zijn veel groter dan voorzien. Bijvoorbeeld op het gebied van de soevereiniteit en de rechtsstaat. Het gaat over verantwoordelijkheid nemen voor processen en procedures bij een data-gedreven overheid en zorgstelsel.”

Berent Daan Chief Data Scientist en Directeur Onderzoek, Informatie en Statistiek Gemeente Amsterdam

Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS) van de gemeente Amsterdam helpt de stad beter te begrijpen en verder te ontwikkelen, onder andere door het verzamelen en publiceren van statistische informatie over Amsterdam en het uitvoeren van beleidsonderzoek. Daarnaast speelt OIS een belangrijke rol in het beter en slimmer benutten van gegevens van en over de stad.

Om deze ambitie te realiseren heeft OIS een aantal initiatieven gestart, waaronder het DataLab Amsterdam, DataPunt en de Fixxx innovatie methodiek.

Het DataLab is een werkplaats, kenniscentrum en partner voor de gemeente op het gebied van datavraagstukken. Hier komt alles samen: (big) data, onderzoek en innovatie. Het DataPunt is een centrale ICT infrastructuur waarmee databronnen en systemen in de stad op een veilige en flexibele wijze ontsloten worden.

De Fixxx (Fast Innovation Amsterdam) methodiek voorziet in een radicaal user centered en agile aanpak om in drie maanden een innovatieve oplossing te ontwikkelen én te implementeren.
OIS combineert in deze ontwikkelingen de expertise van onderzoek en statistiek in de inhoudelijke domeinen met state of the art kennis op het gebied van data en internet technologie. Waar software wordt ontwikkeld doen we dat zoveel mogelijk als of met Open Source oplossingen.

Deelsessieronde 1 (2 sessies}

 1.Sourcingsstrategie

De informatiesamenleving vraagt meer en meer van de informatievoorziening van gemeenten. Steeds meer gemeenten lopen tegen grenzen aan om aan deze vraag te voldoen. Een krappe arbeidsmarkt vergroot die druk nog eens. Gemeenten zoeken daarom naar andere wegen. In deze sessie neemt Jos Smits, Professionel Partner van M&I/Partners, u mee in de wereld van collectivisering, intergemeentelijke samenwerking, outsourcing en smartsourcing.

2. Zijn uw medewerkers de zwakste schakel of juist de sleutel naar succes als het gaat om het voorkomen en afslaan van risico’s en cyberdreigingen?

Zijn uw medewerkers de zwakste schakel of juist de sleutel naar succes als het gaat om het voorkomen en afslaan van risico’s en cyberdreigingen? Schuilt er niet in ieder van ons een cybersoldaat? En wat kun je van een medewerker verwachten, en binnen welke grenzen? Wij vertellen u graag welke dreigingen wij op ons af zien komen en wat de rol van medewerkers kan zijn in het (her)kennen van en reageren op deze dreigingen.

Stefan de Wit is Security Consultant bij SecureLink en verantwoordelijk voor onderzoek en advies aan organisaties op het gebied van informatiebeveiliging, cybersecurity en security awareness

Over Securelink: “Wij zijn specialisten in cybersecurity. Dit is waar wij ons op richten, elk uur van de dag, elke dag van het jaar. Daarom horen wij op ons vlak wereldwijd tot de top – zo niet de absolute top. Echte cybersecurity gaat echter niet alleen om bescherming. Het gaat ook om ondersteuning. Het gaat erom bedrijven te helpen zich veilig over te geven aan innovatie, efficiëntie en samenwerking. Echte cybersecurity gaat om toegevoegde waarde door te bouwen aan vertrouwen en het leven van onze klanten eenvoudiger te maken.”

Deelsessieronde 2 (3 sessies)

    1. Een leven lang leren: hoe dan?!

1.           

2. Van informatieprofessionals wordt gevraagd dat ze op de hoogte zijn van verschillende ontwikkelingen. En snel een inschatting kunnen maken van de impact ervan. Meer en meer wordt verwacht dat je dat doet in samenwerking. Neem een thema als informatiebeveiliging & privacy, dat wordt steeds belangrijker naarmate we meer gegevens online verzamelen en delen. Maar hoe krijg je de mensen in beweging die het moeten doen? Dat delen we met jou in deze workshop :)

   VIAG-lid Marco van Dijk, van de samenwerkende gemeenten in Noord- en Midden Limburg, vertelt over zijn ervaringen. Een aantal gemeenten in NML werkt al langer samen op het gebied van informatiemanagement en ICT. Zij delen de wens een professionaliseringsslag te maken en hebben daarom een gezamenlijke training georganiseerd voor de i-professionals in deze gemeenten. De PPO-academie heeft hiervoor een programma ontwikkeld.

3. Leren is net een reis: je pakt je koffers met vragen en leerdoelen en gaat op reis om ervaringen op te doen. Als je thuiskomt, landt alles in de praktijk. In al die fasen kun je rekenen op de PPO-Academie. De PPO-Academie is opgericht op verzoek van de VIAG-leden.What’s in it voor u?

   Sprekers Gézieta van den Belt, PPO-academie en Marco van Dijk, gemeente Weert

    

 2. Of je in de stad werkt, woont of er van je vrije tijd geniet. Je wilt een schone stad. Een stad die veilig voelt, waarin je je thuis voelt wat je ook doet, hoe oud of hoe jong je ook bent. Een stad waarin je veilig over straat kan en waar je lang zelfstandig thuis kunt wonen. Zou dat niet geweldig zijn?

Jean Pierre Beunen, Programma Directeur Smart Cities bij KPN  gaat in op de stelling: “Hoe de stad van de toekomst wordt, laat zich niet uit tekenen, maar dat data een cruciale bijdrage gaat leveren aan de stad van de toekomst is overduidelijk.”

Elke gemeente heeft zijn eigen karakter en bijzonderheden. De bewoners hebben elk hun eigen gewoontes en wensen. Als stad moet je deze koesteren. Elke stad kan altijd ‘bereikbaarder’ en ‘leefbaarder’ worden, voor iedereen die er verblijft. Dit vereist beleid. En voor beleid is een visie nodig. Echter, visie over Smart City is niet eenvoudig. Of toch?

Centraal in de KPN visie op Smart City, staan de behoeften en verlangens van de mens, hierop wordt ingespeeld met data verzameld door ‘smart technologies’. Met een toenemende stroom aan data groeien we steeds meer naar een “Smart Society”. Een concept dat verder gaat dan de thematiek van de ‘Smart City’, ‘Smart Building’, ‘Smart Home’ of ‘Smart Mobility’. Een maatschappij die in zijn geheel slimmer wordt, gedreven door verzamelde data, drijvend op slimme applicaties

Honger naar meer? Kom dan naar onze sessie op 6 november van 13.30 – 14.10 uur

2.  3.  Recente ontwikkelingen rondom de Omgevingswet: Wat betekent dit voor uw gemeente?

Maurice Hellebrekers     Rolf Meursing

Welke kansen zijn er voor uw gemeente en hoe kunt u aan sluiten bij de veranderingen rond de Omgevingswet? Deze vragen worden in de aanloop naar de in werking treding van de Omgevingswet in 2021 steeds belangrijker. Sommige gemeenten hebben al visies en pilots ontwikkeld, maar voor anderen is de positiebepaling nog in volle gang.

De nieuwe wet moet leiden tot meer participatie van inwoners en bedrijven bij ruimtelijke planning. Tegelijkertijd is ook meer samenwerking met andere overheidsorganisaties noodzakelijk. Al deze zaken vereisen een duidelijke visie en grip op de ontwikkelingen.

In deze presentatie door Odinfo nemen wij met u door wat de huidige stand van zaken is bij gemeenten. Samen kijken we naar de informatiekundige vereisten en deadlines in de nabije toekomst. Ook laten we een aantal voorbeelden zien van kansen die worden geboden door de nieuwe wetgeving en hoe u daar op kunt inspringen.

De sprekers zijn Maurice Hellebrekers en Rolf Meursing respectievelijk senior consultant en directeur van Odinfo.

Deelsessieronde 3 (3 sessies)

1. Workshop wat is de praktische invulling voor gemeenten om aan te sluiten bij Common Ground deel I

In de workshop Common Ground verkennen gemeenten met elkaar wat zij zelf met Common Ground kunnen en willen. Dit doen ze vanuit de volgende 3 invalshoeken:

1. Hoe kan jouw gemeente of samenwerking bijdragen aan Common Ground?
2. Hoe krijg je dit binnen je eigen organisatie op gang?
3. Wat is je eigen rol en wat heb je hiervoor nodig?

 De workshop wordt begeleid door de accountmanagers van VNG Realisatie; Edwin Boender, Ton de Wit en Maarten Vrolijk

2. Objectenregistratie: werken aan een beter georganiseerd geo-data fundament, pratijkcase Gouda
   

Margot Quist (Teamcoördinator Geo-informatie & Informatiemanager ruimtelijk domein gemeente Gouda) en Marcel Rietdijk (projectleider geo-registraties bij VNG Realisatie)

Gemeenten hebben gezamenlijk een streefbeeld voor het samenhangend vastleggen en bijhouden van geo-basisgegevens ontwikkeld. Op termijn zouden de BAG, de BGT en gedeelten van de WOZ-administratie en enkele gegevens uit de registraties voor het beheren van de openbare ruimten daarvoor moeten opgaan in een objectenregistratie. Het is de bedoeling dat de objectenregistratie onderdeel wordt van het BZK programma ‘Doorontwikkeling in samenhang’ (DIS).

In deze sessie nemen we u kort mee in de achtergrond van een objectenregistratie: wat is het en waarom is het belangrijk voor gemeenten? Vervolgens willen we stilstaan bij wat deze ontwikkelingen betekenen voor gemeenten. Hoe kunnen we bijhoudingsprocessen anders gaan inrichten? Wat betekent dit voor de binnengemeentelijke gebruikers van basisgegevens over ruimtelijke objecten?

Deelsessieronde 4

1. Workshop wat is de praktische invulling voor gemeenten om aan te sluiten bij Common Ground, vervolg
   

In de workshop Common Ground verkennen gemeenten met elkaar wat zij zelf met Common Ground kunnen en willen. Dit doen ze vanuit de volgende 3 invalshoeken:

1. Hoe kan jouw gemeente of samenwerking bijdragen aan Common Ground?
2. Hoe krijg je dit binnen je eigen organisatie op gang?
3. Wat is je eigen rol en wat heb je hiervoor nodig?

 De workshop wordt begeleid door de accountmanagers van VNG Realisatie; Edwin Boender, Ton de Wit en Maarten Vrolijk

 2. iSociaal – persoonlijke en gepersonaliseerde dienstverlening binnen het sociaal Domein

Radicaal anders! Dat is hier echt aan de orde. Met regie-op-eigen-gegevens als basis en een geïntegreerd aanpak van service blue prints geven we dienstverlening in het sociaal domein een andere vorm. De gemeenten Enschede, Deventer, Groningen en Zwolle zijn iSociaal gestart in de overtuiging dat de informatie en dienstverlening binnen het sociaal domein beter kan. Ze ontwikkelen een persoonlijke digitale omgeving van en voor de inwoners, met regie op eigen gegevens. Het geeft gemakkelijk toegang tot algemene voorzieningen en informatie en dienstverlening is op maat door inzet van smart matching. Het is ook een samenwerkingsplatform waarop professionals digitale support kunnen bieden.

 Spreker: Martin de Bijl, adviseur Innovatie bij Dimpact